Ruim 4,6 miljoen Nederlanders hebben onregelmatige werktijden. De ene keer een dagdienst, dan weer een nachtdienst. Het is een druk en onregelmatig bestaan. Voldoende, gezond en lekker eten kan lastig zijn met onregelmatige werktijden. Wat is de juiste voeding als je vaak ‘s nachts moet werken?
Wat gebeurt er ‘s nachts in je lichaam?
Allereerst is het belangrijk om ook ‘s nachts met regelmaat iets te eten en te drinken. Je eetlust is vaak minder terwijl de verbranding wel doorgaat. Maar dit gebeurt op een andere manier dan overdag. De glucosetolerantie (de mate waarin het lichaam suiker uit het bloed kan verwerken) is in de nacht minder. Dit komt doordat het metabolisme (stofwisseling) in de spaarstand gaat. Daarnaast is er sprake van een tragere vertering. Dit komt door een verminderde afgifte van spijsverteringsenzymen en verminderde darmperistaltiek (de knijpende beweging van de darm).
Welke klachten kunnen ontstaan?
Doordat werken in de nacht je stofwisseling verstoort kunnen er op de lange termijn klachten en problemen ontstaan. Te denken valt aan overgewicht, diabetes mellitus en spijsverteringsklachten zoals diarree, obstipatie en maagzweren.
Wat is de invloed van je biologische klok?
Het lichaam heeft een biologisch ritme, waarvan de cyclus ongeveer 24 uur duurt. Dit ritme zorgt voor een dag- en nachtritme. ‘s Nachts is het lichaam ingesteld op vasten en overdag op voedselinname. Ieder mens heeft een biologische klok. Deze klok wordt aangestuurd door de hypothalamus, het regelcentrum in de hersenen dat achter de ogen zit. De hypothalamus reguleert de spijsvertering en het metabolisme door middel van hormonen en reageert op licht-donker signalen. Als deze signalen door je nachtdienst verstoord worden, is je bioritme ook van slag.
3 Tips van de diëtist om de nachtdienst goed door te komen
- Neem een licht ontbijt als je uit de nachtdienst komt; om 08:00 uur bijvoorbeeld. Nuttig de warme maaltijd als je wakker wordt en sla geen maaltijdmomenten over.
- Eet minder koolhydraten, niet te vet en meer eiwitten tijdens je nachtdienst. Als je koolhydraten eet, gebruik dan liever langzame koolhydraten. Daarnaast zorgt het eten van eiwit dat je alerter blijft.
- Eet om 18.00 uur, 01.00 uur en 05.00 uur een hoofdmaaltijd en gebruik eventueel om 23.00 uur, 03.00 uur en 08.00 uur een tussendoortje.